Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości a warunkowe umorzenie postępowania – kiedy umorzenie jest dopuszczalne?
Coraz częściej prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości spotyka się z surową reakcją organów państwa. Wynika to z wielu okoliczności, jednak do najważniejszych można zaliczyć zwiększanie przez ustawodawcę sankcji karnych za popełnienie tego rodzaju czynów; utrwalanie się w orzecznictwie poglądów uzasadniających wymierzanie surowszych kar za prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeźwości, czy oczekiwania społeczne dotyczące efektywnego ścigania i karania nietrzeźwych kierowców. Z tego względu warto, aby oskarżony o popełnienie przedmiotowego przestępstwa wiedział w jakich okolicznościach może dojść do warunkowe umorzenia prowadzonego przeciwko niemu postępowania. Kiedy więc jest ono dopuszczalne?
Na czym polega „stan nietrzeźwości”?
W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, czym jest „stan nietrzeźwości”, w którym prowadzenie pojazdu stanowi przestępstwo. Zgodnie z art. 115 §16 Kodeksu karnego ze stanem nietrzeźwości mamy do czynienia wówczas, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Oczywiście zarówno laboratoryjne badanie krwi, jak i wydychanego powietrza za pomocą alkomatu pozwala na dokładne określenie stężenia alkoholu. Z tego względu odpowiedź na pytanie, czy kierowca prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości bądź po spożyciu alkoholu – a więc w sytuacji, gdy jego stężenie jest mniejsze, niż wskazane powyżej – nie jest żadnym problemem.
Kodeks karny – a dokładniej jego art. 178a § 1 – za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości przewiduje karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Poza tym z bardziej dotkliwą odpowiedzialnością powinni liczyć się kierowcy, którzy już raz byli skazani za takie przestępstwo lub dopuścili się go w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów. Taki czyn zagrożony jest jedynie karą pozbawienia wolności – od trzech miesięcy do pięciu lat.
Umorzenie postępowania karnego z jazdę po pijanemu
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności jedną z najlepszych strategii obrony kierowcy, którego oskarżono o prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości jest ubieganie się o warunkowe umorzenie postępowania karnego. W przypadku omawianych tu przestępstw znajdują zastosowanie ogólne warunki umorzenia, wynikające z art. 66 Kodeksu karnego. Należą do nich: nieznaczny stopień winy i społecznej szkodliwości czynu; brak wątpliwości do okoliczności jego popełnienia; możliwość przyjęcia, że – pomimo warunkowego umorzenia – sprawca będzie przestrzegał porządku prawnego.
Każda z tych przesłanek wymagałaby głębszej analizy, jednak w realiach spraw dotyczących prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości najczęściej jest korzystniejsze od dobrowolnego poddania się karze. Jednocześnie rozwiązanie to dostępne jest dla tych kierowców, którzy – przykładowo – nie mieli wcześniej poważniejszych konfliktów z prawem, prawidłowo wywiązują się ze swoich obowiązków (np. rodzinnych i zawodowych) czy też dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi lub w wydychanym powietrzu zostało przez nich nieznacznie przekroczone. Okoliczności te – po ich odpowiednim wykazaniu – często prowadzą do warunkowego umorzenia postępowania karnego. Wówczas należy dbać, aby nie popełnić innego przestępstwa, co z kolei znacznie pogorszyłoby sytuację prawną sprawcy.